10. Sınıf Edebiyat Kitabı Türk Edebiyatının Ana Dönemleri Cevaplar

10. Sınıf Edebiyat Kitabı Türk Yazı Dilinin Tarihi Gelişmesi Cevaplar

10. Sınıf Edebiyat Kitabı Türk Edebiyatının Ana Dönemleri Cevaplar  MEB Yayınları Edebiyat kitabı sayfa 20, 23, 24 cevapları. 10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabı 10. Sınıf Edebiyat ders kitabı Türk Edebiyatının Ana Dönemleri metni etkinliklerin cevaplarını kısaca yazdık. MEB Yayınları 10. sınıf Edebiyat ders kitabı Cevapları aşağıdaki bölümden okuyabilirsiniz. Günlük plana göre etkinliklerin cevaplarını kısaca yazdık. Metnin özetini de okuyabilirsiniz.

10. Sınıf Edebiyat Edebiyatın Tarih ve Din ile İlişkisi Cevaplar

SAYFA 20 CEVAPLAR– 10. Sınıf Edebiyat Kitabı Türk Edebiyatının Ana Dönemleri Cevaplar

HAZIRLIK

1. Kütüphanelerde kitapların çeşitli ölçütlere göre gruplandırılması, bize ne gibi kolaylıklar sağlayabilir? Düşüncelerinizi belirtiniz.

Aradığımız kitabı kolaylıkla zaman kaybetmeden bulabiliriz. Benzer kitaplara kolaylıkla ulaşırız. Araştırma yapmayı kolaylaştırır. Belli bir kitap türünü arayan insanların birbirini tanımasını sağlar. Bilgiye ulaşım süresi kısalır.

2. “Hayatımın dönüm noktaları” dediğiniz olayları neye göre tespit edersiniz? Düşüncelerinizi sözlü olarak paylaşınız.

İnsanların hayatlarında büyük değişiklikler yapan, mekan, şehir, kişi, sağlık, eğitim gibi değişimlere yol açan olayları dönüm noktoları olarak tespit edebiliriz. Örneğin; okul hayatı, iş hayatı, evlilik hayatı, askerlik hayatı, sınavlar, ölümler, düğünler gibi olaylardır.

SAYFA 23 CEVAPLAR– 10. Sınıf Edebiyat Kitabı Türk Edebiyatının Ana Dönemleri Cevaplar

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. • Toplum hayatındaki bu değişiklikler bir süre sonra edebiyatı da etkilemiş; gazeteler, Batı edebiyatından yapılan çeviriler, uyarlamalar. Türk edebiyatına bu doğrultuda yön vermiştir.
• Böylece Batı kültürüyle yetişen yeni kuşak sanatçıları, Batı edebiyatı yolunda yeni bir çığır açmışlardır.
Yukarıdaki cümlelerde geçen altı çizili ifadelerin anlamlarını cümlelerin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.

Uyarlama: Yabancı bir dille yazılmış, yerli olmayan bir yapıtı, yerli yaşama uydurarak, yerlileştirerek kendi diline çevirmek işi.

Çığır Açmak: Belli bir alanda yeni bir yöntem, yeni bir yol başlatmak.

2. Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasındaki ölçütleri metinden hareketle söyleyiniz.

  • Kültürel değişim
  • Dini değişim
  • Coğrafya değişimi
  • Lehçe ve şive ayrılıkları

3. Metinde geçen “Geçiş Dönemi” ifadesinden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.

İslamiyet öncesi dönemdeki kültür ile İslamiyet sonrası kültür iç içe yaşandığı dönemdir.

4. Islami Dönem’deki ürünlerde Arapça-Farsça kelimelerin fazlaca kullanımını neye bağlıyorsunuz? Metinden hareketle cevaplayınız.

İslamın Arapça dilini kullanması ve İslamiyet’in kullanımı ile bu diden kelimelerin kullanılmaya başlanmasına neden olmuştur. Türkler önceleri herhangi bir milleten etkilenme söz konusu olmadığı için dil saf Türkçe’dir, yabancı etkilerden uzaktır. Türklerin İslamiyeti kabulüyle eserlerin içeriğinde ve üslubunda değişim dikkat çeker. Arap ve İran edebiyatının etkisiyle İslami Dönem’deki ilk ürünlerde Arapça-Farsça kelime ve tamlamalar fazlaca kullanılmıştır.

5. Metnin dil ve anlatım özelliklerinin temaya olan katkısını söyleyiniz.

Metindeki açık ve yalın anlatım;  temanın somutlaştırılamasını, anlatılanların daha anlaşılır olmasını sağlamıştır.

6. Metinde kullanılan anlatım biçimiyle düşünceyi geliştirme yollarını belirleyiniz.

 Anlatım biçimi: Açıklayıcı anlatım
Düşünceyi geliştirme yolları: Örneklendirme, karşılaştırma

7. Batı etkisinde gelişen Türk edebiyatının oluşumunda hangi tarihî olay etkili olmuştur?

1839’da ilan edilen Tanzimat Fermanı

8. Öğrendiğiniz bilgilerden hareketle aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri doldurunuz.

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI (…- XI. YÜZYIL)

  • Sözlü edebiyat
  • Yazılı Edebiyat

İSLAMİYETİN ETKİSİ İLE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI (XI-XIX. YÜZYIL)

  • Divan edebiyatı
  • Halk Edebiyatı
  • Anonim Halk Edebiyatı
  • Dini-Tasavvufi Halk Edebiyatı
  • Aşık Edebiyatı

BATI ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI (1860-….)

  • Tanzimat Dönemi Edebiyatı
  • Servet-i Fünun Dönemi Edebiyatı
  • Facri Ati Topluluğu
  • Milli Edebiyat Dönemi
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı

SAYFA 24 CEVAPLAR 10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevaplar

DİLBİLGİSİ

1. Okuduğunuz metinden alınan “İslamiyet’in Türkler arasında yayılması X. yüzyılda gerçekleşmiştir.” cümlesinde rakamdan sonra kullanılan noktanın kullanım amacını belirtiniz.

Sıra belirtmek için “-nci” ekinin yerine kullanılır.

2. Okuduğunuz metinden büyük harflerin farklı kullanım amaçlarına örnek olabilecek cümleler bulunuz.

Türk edebiyatı, Türklerin tarih boyunca içinde yer aldıkları değişik kültür çevreleri dikkate alınarak M. Fuad Köprülü tarafından üç ana döneme ayrılmıştır.

Türklerin➜Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar.

M.Fuad Köprülü ➜Özel adlar büyük harfle başlar

Yazılı Edebiyat Dönemi’ni ise Kök Türk ve Uygur metinleri oluşturmaktadır.

Yazılı Edebiyat Dönemi➜Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.
Köktürk ve Uygur➜Devlet adları büyük harfle başlar.

Altun Yaruk, Sekiz Yükmek, Irk Bitig bu dönem eserlerindendir.

Altun Yaruk, Sekiz Yükmek, Irk Bitig➜ Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her kelimesi büyük harfle başlar.

Bu anlayışla verilen eserlerde Arapça-Farsça kelime ve tamlamalarla yüklü, ağır, sanatlı bir dil kullanılmıştır.

 Arapça-Farsça➜ Dil isimleri büyük harfle başlar.

3. Aşağıdaki parçada yazımı yanlış olan kelimelerin altını çiziniz.

Şehirlerde giderek artan bir betonlaşma hareketi vardı. Bu durum beni de ailemi de çok üzmekteydi. Yaşadığımız ev de bundan nasibini alacakdı (alacaktı) galiba. Çünkü komşuların hepsi, evlerini terkedip (terk edip) apartman yapılmasına izin vermişlerdi. Bir tek biz kalmıştık buna boyun eğmeyen. 1975’de evlenen annem ve babam yıllardır bu bahçeli evde yaşamaktaydı. Bu evde pekçok (pek çok) anı biriktirmişlerdi. Onlar için evden vaz geçmek ( vazgeçmek, anıları da yok saymaktı sanki. Yine bir ilk bahar (ilkbahar) akşamı… Havada rahatlatıcı bir esinti, insanı kendinden geçiren hoş bir koku vardı. Annemde (annem de) bunun etkisinde kalarak yine hayallere dalmıştı anlaşılan. Çünkü insanın geçmişte ki (geçmişteki) güzellikleri unutması elbette mümkün değildi.

SIRA SİZDE

Öğrendiğiniz bilgilerden hareketle aşağıdaki parçaların Türk edebiyatının hangi ana dönemine ait olduklarını söyleyiniz.

Hayâl-i şem’i ruhsârın ko yansın hâne-i dilde
Perin ol şem’a yakıp şevkıle pervâneler dönsün ( İSLAMİYET’İN ETKİSİYLE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI DÖNEMİ)

Bilgelig yangılmaz, yirçilig azmaz.
Öpkem gelip ogradım
Arslanlayu kökredim
Alplar başın togradım
Emdi meni kim tutar (İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI DÖNEMİ)

Sen Türkiye gibi aydınlık
Benim doğduğum köyler de güzeldi
Sen de anlat doğduğun yerleri,
Anlat biraz.( BATI ETKİSİNDEKİ TÜRK EDEBİYATI )

Bilgelig yangılmaz, yirçilig azmaz (İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI)

ARAŞTIRINIZ

Hat sanatı, yazı tipleri/karakterleri, kâğıt, kitap, kütüphane konularından birini araştırınız. Araştırma sonuçlarınızı yazıp sınıfta paylaşınız.

İslâm’da hat sanatı, Arap harfleri çevresinde oluşmuş güzel yazı sanatıdır. Hat, Arapça çizgi demektir. Hat sanatı Arap harflerinin 6. yüzyıl ila 10. yüzyıl arasında geçirdiği bir gelişme dönemiyle ortaya çıkmıştır. Devamı hattı daha güzel şekillerde, değişik kurallar çerçevesinde yerine ve zamanına göre geliştirmek olmuştur.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir